4-Luik 'Fasen van Studiekeuze': Motivatie

Motivatie is datgene wat iemand tot bepaald gedrag drijft. Ben je gemotiveerd om een studie te gaan zoeken, dan kun je aan de slag en ga je over naar de fase van exploreren (zie volgende blog). Ben je nog niet gemotiveerd, dan is er in deze fase nog wel wat werk te verzetten. Maar hoe dan?

Er zijn genoeg pubers die moeilijk te motiveren zijn en dat is een understatement 😉. Dat motiveren kan lastig zijn, maar kan ook als een leuke uitdaging gezien worden. Want eigenlijk is die ontbrekende motivatie heel natuurlijk/normaal en onder andere te wijten aan het puberbrein. Waarom? Het puberbrein is gewoon nog niet "klaar" en is vaak pas rond de 24 jaar volledig ontwikkeld (meer over het puberbrein in deze blog). Als je daar als ouder van bewust bent, dat ze er eigenlijk niet zo veel aan kunnen doen en wanneer je erop vertrouwd dat het vast wel goed komt met ze, scheelt dat al een heleboel stress en discussie. 

Toch moeten ze een keuze maken en dan is het wel heel prettig wanneer de jongere de urgentie inziet en die keuze dus ook wil maken;  De kans op succes (het maken van een bewuste keuze) is dan des te groter. 

Hoe stimuleer je motivatie?

Dit stimuleren van die motivatie komt op het voortgezet onderwijs (vo) uitgebreid aan bod, door aandacht te besteden aan loopbaanoriëntatie en begeleiding (lob). Hier wordt het zaadje geplant voor bewustwording. Vaak rond de leeftijd van 14-15 jaar wordt er voorzichtig mee opgestart. Tijdens lob gaan jongeren nadenken over wat ze later willen, er wordt gekeken naar waar je interesses en kwaliteiten liggen en er zijn allerlei activiteiten die inzicht geven in het "werkende leven".

Dit is ook een rol die ouders gedeeltelijk op zich kunnen nemen, door er met hun kinderen over te praten. Echter bij pubers werkt stimulatie door andere jongeren (vrienden/klasgenoten) vaak beter dan door volwassenen. Wanneer het vo activiteiten organiseert zoals bedrijvenexcursies, korte stages of kijkjes-in de-keuken levert dat vaak wel een bepaalde mate van bewustwording bij de jongeren op. Wat iemand 'leuk' of 'stom' vindt is in de motivatiefase nog helemaal niet relevant. Het feit dat ze er onderling over praten stimuleert de bewustwording en daarmee motivatie en het urgentiebesef.

Een typerend voorbeeld daarvan is "de Havo-4 dagen" die bij Fontys in Venlo gegeven worden. Hier bezoeken jaarlijks de Havo-4 scholieren van 11 scholen in Midden- en Noord-Limburg de campus in Venlo, waar ze gedurende een ochtend allerlei workshops en presentaties krijgen. Ter afsluiting vullen de scholieren een evaluatie in, waar o.a. gevraagd wordt: 'Zou je je hebben aangemeld voor de Havo-4 dagen als het niet verplicht was?' Er zijn veel scholieren die zeggen dat ze zich dan niet zouden aanmelden, van dien groep zegt echter zo'n 85% dat ze achteraf toch blij zijn, dat ze de Havo-4 dag bezocht hebben, Dus ongeacht of ze de inhoud van het programma  interessant of niet interessant vonden, ze worden positief gemotiveerd en hebben het er met elkaar over.

Ook worden er in de regio Noord-Limburg en Oost Brabant 'on-stage' dagen georganiseerd, hier ontmoeten scholieren bedrijven en presenteren bedrijfstakken zich. Ook een mooi moment om de motivatie en bewustwording te stimuleren.

Als het motiveren echt niet lukt?

Natuurlijk blijven er ook jongeren die niet te motiveren zijn, ze hebben andere dingen aan hun hoofd, zijn er qua ontwikkeling nog niet klaar voor, hun sociale omgeving draagt niet bij aan het opwekken van motivatie, etc. Ongemotiveerd en toch moeten kiezen, dan kan een tussenjaar een optie zijn of kiezen voor iets dat die persoon in ieder geval leuk genoeg vind om er bijvoorbeeld 1 of 2 jaar aan te besteden. Wellicht komt er op een iets latere leeftijd wel de motivatie om een bewustere en meer weloverwogen keuze te maken.